پایگاه خبری تحلیلی ساری فردا ساری فردا وبسایت خبری تحلیلی شهرستان ساری
نوشته های مشابه
به گزارش ساری فردا و به نقل از اطلاع با ما،گرانی برنج و هشدار کشاورزان مازندران: افزایش بی‌سابقه هزینه‌های تولید برنج در مازندران، از جمله گرانی نهاده‌ها، کمبود آب، هزینه‌های کارگری و ناکارآمدی بیمه، باعث شده بسیاری از کشاورزان علی‌رغم افزایش سطح زیر کشت، سودی از رونق بازار برنج نبرند. درحالی‌که قیمت هر کیلو برنج در بازار تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان رسیده، سهم واقعی کشاورز بسیار ناچیز است. نقش پررنگ واسطه‌ها، ناتوانی بانک کشاورزی در حمایت مالی، ممنوعیت کشت در مناطق کم‌آب، و نبود سیاست‌های حمایتی کارآمد از عوامل اصلی نوسان و افزایش قیمت برنج در بازار ایران به شمار می‌روند. این وضعیت، امنیت غذایی، پایداری تولید و انگیزه کشاورزان را با تهدید جدی مواجه کرده است.
گزارش میدانی از شالیزارهای مازندران نشان می‌دهد اگرچه سطح زیر کشت برنج افزایش یافته، اما این افزایش صرفاً برآمده از اجبار معیشتی است نه چشم‌انداز سودآور. کشاورزانی مانند رضا رحمانی در ساری، از فشار سنگین هزینه‌های تولید از جمله کود، سم، نیروی کار، ماشین‌آلات و سوخت می‌گویند. کود اوره با تأخیر و در سهمیه محدود توزیع می‌شود و سموم به شدت گران هستند. هزینه سم‌پاشی برای هر هکتار ممکن است به شش میلیون تومان برسد، آن‌هم در شرایطی که زمین‌ها نیاز به چند نوبت سم‌پاشی دارند.
در کنار گرانی نهاده‌ها، ضعف زنجیره ارزش از دیگر چالش‌های اساسی است؛ کشاورز از قیمت نهایی فروش در بازار سود چندانی نمی‌برد. به‌طور نمونه، برنج طارم با نرخ ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان از کشاورز خریداری و تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان در فروشگاه‌های پایتخت فروخته می‌شود.
گرانی برنج و هشدار کشاورزان مازندران؛ کشت از سر اجبار، سود از آن دلالان
افزایش بی‌سابقه هزینه‌های تولید برنج در مازندران، از جمله گرانی نهاده‌ها، کمبود آب، هزینه‌های کارگری و ناکارآمدی بیمه، باعث شده بسیاری از کشاورزان علی‌رغم افزایش سطح زیر کشت، سودی از رونق بازار برنج نبرند. درحالی‌که قیمت هر کیلو برنج در بازار تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان رسیده، سهم واقعی کشاورز بسیار ناچیز است. نقش پررنگ واسطه‌ها، ناتوانی بانک کشاورزی در حمایت مالی، ممنوعیت کشت در مناطق کم‌آب، و نبود سیاست‌های حمایتی کارآمد از عوامل اصلی نوسان و افزایش قیمت برنج در بازار ایران به شمار می‌روند. این وضعیت، امنیت غذایی، پایداری تولید و انگیزه کشاورزان را با تهدید جدی مواجه کرده است.
افزایش سطح زیر کشت؛ تصمیمی از سر ناچاری نه انگیزه اقتصادی
گزارش میدانی از شالیزارهای مازندران نشان می‌دهد اگرچه سطح زیر کشت برنج افزایش یافته، اما این افزایش صرفاً برآمده از اجبار معیشتی است نه چشم‌انداز سودآور. کشاورزانی مانند رضا رحمانی در ساری، از فشار سنگین هزینه‌های تولید از جمله کود، سم، نیروی کار، ماشین‌آلات و سوخت می‌گویند.
گرانی نهاده‌ها و تأخیر در توزیع: سم و کود در انتظار کشاورز
کود اوره با تأخیر و در سهمیه محدود توزیع می‌شود و سموم به شدت گران هستند. هزینه سم‌پاشی برای هر هکتار ممکن است به شش میلیون تومان برسد، آن‌هم در شرایطی که زمین‌ها نیاز به چند نوبت سم‌پاشی دارند. همین مسئله باعث شده هزینه تولید برای هر کشاورز به‌شدت افزایش یابد.
وقتی قیمت نهایی بازار از جیب کشاورز عبور می‌کند
در کنار گرانی نهاده‌ها، ضعف زنجیره ارزش از دیگر چالش‌های اساسی است؛ کشاورز از قیمت نهایی فروش در بازار سود چندانی نمی‌برد. به‌طور نمونه، برنج طارم با نرخ ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان از کشاورز خریداری و تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان در فروشگاه‌های پایتخت فروخته می‌شود.
نظر کارشناسان: بحران ساختاری در تولید و بازار برنج
دکتر احمد قربانی، کارشناس اقتصاد کشاورزی، دلایل این بحران را افزایش هزینه‌های تولید پس از حذف ارز ترجیحی، گرانی ماشین‌آلات وابسته به ارز، رشد دستمزد کارگران، بحران کم‌آبی، کاهش سطح کشت در استان‌های غیرشمالی و ساختار ناکارآمد زنجیره توزیع می‌داند. او تأکید می‌کند که نبود سیاست‌های پایدار حمایتی، نقش دلالان و عدم بهره‌گیری صحیح از بیمه محصولات کشاورزی، انگیزه تولید را کاهش داده است.
ضعف بانک کشاورزی و غیبت سیاست‌های مشوق تولید
جمیل علیزاده شایق، رئیس انجمن برنج ایران نیز با اشاره به تولید سالانه ۲.۷ میلیون تن در برابر نیاز ۳ میلیون تنی کشور، نسبت به واردات بی‌رویه هشدار داده و خواستار هماهنگی با تشکل‌های تخصصی شده است. او همچنین بر ناکارآمدی بانک کشاورزی در تأمین وام‌های ارزان‌قیمت برای کشاورزان و نفوذ گسترده دلالان در بازار تأکید می‌کند.
سیاست‌های غیرشفاف، تهدیدی برای امنیت غذایی ایران
مجموعه این عوامل، از جمله ناتوانی در مدیریت منابع آبی، نبود حمایت بانکی، سودبری دلالان، قیمت‌گذاری نامتناسب و سیاست‌گذاری‌های کوتاه‌نگرانه، تولید برنج در ایران را به مسیری ناپایدار کشانده است. اگر چاره‌ای اساسی اندیشیده نشود، زنجیره تولید و امنیت غذایی با تهدیدی جدی روبه‌رو خواهد شد.
