پایگاه خبری تحلیلی ساری فردا ساری فردا وبسایت خبری تحلیلی شهرستان ساری
نوشته های مشابه
به گزارش ساری فردا و به نقل از خبرگزاری تسنیم از ساری، کشاورزی و دامداری در مازندران همواره در طول تاریخ به یکی از مهم‌ترین مشاغل مردمان این دیار شناخته می‌شده است، مشاغلی که با تمام سختی‌هایی که دارد و درآمد یکسانی در طول سال بر آن نمی‌توان متصور بود، هرگز از دایره فعالیت مردم مازندران خارج نشد و از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های تامین معیشت زندگی بهره برده‌اند.
با این وجود، چند سالی است که این حرفه بسیار سخت و دشوار در مازندران دستخوش حوادث و اتفاقات تاثیرگذاری شده است که این مشاغل را به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های مسئولان، کشاورزان و دامداران بدل کرده و اگر مدیریت و برنامه‌ریزی صحیحی در برخورد با این چالش‌ها وجود نداشته باشد، به زودی باید شاهد اتفاقات ناگواری همچون نابودی این دو صنعت در خاستگاه اصلی آن باشیم، موضوعی که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
در این میان، صنعت دامداری و دامپروری از آن دسته مشاغلی است که بنابر دلایلی مختلفی همچون کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی و از سوی دیگر سختی در تامین علوفه و نهادههای دامی، به یک نقطه حساس رسیده است، موضوعی که موجب شده یا دیگر دامداری و دامپروری در مازندران به صرفه نباشد و یا اینکه دامدار مجبور باشد، به دلیل تامین هزینه‌های جاری خود، دام خود را گرانتر روانه بازار کند و بدین ترتیب موجب تغییرات در میزان عرضه و تقاضا خارج از روال بازار شود و همین امر، صدمات بعدی را به همراه دارد هرچند کارشناسان معتقدند این روزها، با توجه به اتفاق‌های تقریبا مناسبی که از سوی مسئولان صورت گرفته، آرامش را به صنعت دامداری برگردانده است، آرامشی که دامدار و کارشناسان این حوزه امیدوارند، موقتی نباشد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که تامین نهادههای دامی در این استان همچنان سنتی است در حالیکه می‌توان با الگوگیری از رویکرد کشورهای توسعه یافته این چالش را بهبود بخشید، کارشناسان به عنوان نمونه می‌گویند “می‌توان از بقایای ساقه برنج و گندم استفاده کرد و با اضافه کردن مواد مغذی و غنی‌سازی شده، به اندازه‌های گوناگون، نهادههای دامی مورد استفاده دام را تامین کرد”.
از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند ماده اولیه بی ارزش در خوراک دام باعث گرسنه ماندن دائمی دام ها می شود و چون دام سیر نمی شود نیاز به علوفه بیشتر پیدا می کند و این افزایش تقاضای علوفه در نهایت مسئولان را به اظهار نظر اشتباه نسبت به کمبود علوفه می رساند.
تامین “جوی دامی” و التهاباتی که همچنان پابرجاست
بابک مومنی رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این خصوص در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در ساری اظهار کرد: مازندران از استان‌های شاخص در حوزه تولیدات دام و طیور به ویژه در صنعت طیور است، این استان اولین استان تامین کننده پروتئین کشور و تامین کننده مرغ گوشتی محسوب می شود و در سالی که گذشت حدود ۲۱۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی در مرغداری‌های استان مازندران و ۳۵۰میلیون قطعه جوجه یکروزه در واحدهای جوجه‌کشی استان صورت گرفته که این امر یک رکورد تاریخی محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه مازندران تامین کننده روزانه ۲۵۰ تا ۴۵۰ تن نیاز گوشتی مرغ داخل استان و عرضه بیش از ۵۰۰ تا ۹۰۰ تن نیاز گوشت سفید به صورت مرغ آماده به طبخ و زنده عرضه به میادین به تهران است، تصریح کرد: مازندران حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد مرغ مورد نیاز پایتخت را نیز تامین می‌کند و به همین جهت است که تامین نهادههای دامی و طیور در این استان اهمیت ویژه‌ای دارد و در ۱۵ماه گذشته در تامین نهاده‌ها مشکل خاصی وجود نداشت و به سمت پایداری و ثبات در این زمینه رفته‌ایم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به اینکه در زمینه نهادههای دامی در سطح کشور نگرانی‌هایی وجود دارد، چرا که در تامین “جوی دامی” در ماه‌هایی از سال گذشته با التهابات مهمی رو به رو بوده‌ایم، گفت: بدون شک امسال وزارت جهاد کشاورزی تدابیر خاصی نسبت به خرید جو از کشاورزان اعمال خواهد کرد تا از این وضعیت نیز عبور کنیم.
واردات؛ عامل بی‌ثباتی قیمت نهادههای دامی
مومنی با اشاره به عدم ثبات قیمت نهاده‌ها در مازندران نیز به این نکته اشاره کرد که، بسیاری از نهادههای دامی همچون کنجاله سویا و ذرت وارداتی هستند، اگر شرایط تولید انبوه آن در کشور فراهم شود، افزایش تولید داخل می تواند کمک شایانی در ایجاد ثبات در بازار کند.
وی با بیان اینکه نیاز صنعت طیور در داخل کشور به مراتب بیشتر از میزان تولید آن است و تغییر نرخ ارز بر روی محصولات وارداتی اثرگذار است، اظهار کرد: برای اینکه بازار به ثبات برسد نیاز به ثبات در تامین ارز برای واردات این محصول است، هر چند باید توجه داشت، نقش‌آفرینی اتحادیه‌های کشاورزی و خود کشاورزان و تقویت سیستم تهاتر واردات ما به ازای صادرات در تامین نهاده‌ها می‌تواند اثرگذار باشد.
تغییر الگوی کشت با اقتصاد کشاورز در ارتباط است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در بخش دیگری از سخنان خود به کشت ثانویه در مازندران اشاره کرد و گفت: آنچه این روزها برای کشاورز در برنامه‌ریزی به منظور حضور در تولید نقش دارد اقتصاد کشاورزی است.
وی با بیان اینکه باید پرسید آیا این تولید به لحاظ اقتصادی برای کشاورز به صرفه است و قیمت این محصول در سبد معیشت آن کشاورز تامین کننده نیازهای خانواده است یا خیر، اظهار کرد: از سوی دیگر، باید دید آیا تغییر الگوی کشت در مازندران شدنی است که نیاز است متخصصان حوزه زارعت در این زمینه پاسخگو باشند.
پایداری توزیع نهادههای دامی در سطح کلان/ دامداری‌های خرد همچنان درگیر تامین!
با این وجود پرفسور اسدالله تیموری یانسری، دامدار، استاد تمام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و دکتری علوم دامی با گرایش تغذیه دام و طیور، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری تسنیم در ساری با اشاره به وضعیت در دسترس بودن نهاده های دامی در مازندران، اظهار کرد: دسترسی به نهادههای دامی در سطح کلان به پایداری رسیده و نوسانات گذشته را ندارد اما آنچه مهم به نظر می‌رسد این است که در دامداری‌های خرد که مشکل تامین منابع مالی را دارند، سازوکارهایی که این گروه‌ها بتوانند نهادههای مورد نیاز خود را به آسانی تامین کنند، به روال عادی خود برنگشته است.
اشکال در شبکه توزیع نهاده های دامی عامل نارضایتی
وی تصریح کرد: نهاده‌ها به شکل کلان در سطح کشور تامین شده است اما به نظر می رسد در شبکه توزیع اشکالاتی وجود دارد که مسائلی را به وجود آورده است، آنهایی که کشاورزی خرد دارند به ویژه در استان مازندران در تمامی بخش‌ها همچون شیلاتی، دامی و طیور با مشکل تامین نهاده‌ها مواجه هستند.
استاد تمام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اشاره به اینکه زنجیره توزیع در مازندران با وجود شرکت تعاونی‌ها، کارخانجات فرآوری و بازار توزیع تقریبا شکل گرفته است اعتقاد دارد لایه‌های پایانی که باید در این زنجیره توزیع، همراه با نیاز بازار و توزیع عدالت محور، عمل کنند، صورت نپذیرفته است.
تیموری دلیل اصلی این موضوع را نداشتن مجوزهای لازم از سوی تولیدکنندگان خرد می‌داند و همچنین معتقد است بسیاری از مصرف‌کنندگان از لحاظ مالی نمی‌توانند این مجوزها را دریافت کنند.
افزایش ضریب کشت در مازندران با ۴ فصل شدن ایام کشت
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که تامین نهادههای دامی و علوفه راه‌های مختلفی دارد که یکی از این راه‌ها، افزایش ضریب کشت در مازندران است و باید به سمت کشت زمستانه در این استان رفت، تصریح کرد: هر چند به افزایش ضریب کشت در مازندران اعتقاد دارم اما باید به این موضوع نیز توجه شود که باید به فکر افزایش ضریب امنیت مصرف آب نیز بود چرا که افزایش ضریب کشت در مازندران در حال حاضر به شکل کشت دوم برنج است و این کشت در فصلی انجام می‌شود که فشار زیادی بر منابع آبی استان وارد می کند.
وی ادامه داد: کشت دوم بسیاری از آفت‌ها و مصرف سموم را افزایش می دهد اما اگر با شناخت ظرفیت استان و با یک مطالعه ساده و تجربه کشاورزان پیشرو، عمل شود، می‌توان این کشت را به سمت کشت‌های مکمل سایر بخش های کشاورزی مانند علوفه برای تامین نهادههای دامی در مازندران سوق داد که البته این امر نیاز به پذیرش کشاورز برای توسعه تجهیزات، ماشین‌آلات و سایر مسائل الگوی کشت است تا کاشت دوم و مکمل کشت اول، کاشت علوفه باشد.
نیاز اساسی دامداری مازندران ” حفظ دام‌های مولد” است
استاد دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سوال تسنیم که برای حفظ سرمایه ملی دام‌های بومی در مازندران چه راهکارهایی دارید، گفت: آنچه اهمیت دارد این است که باید استراتژی مشخصی تحت عنوان “حفظ دام‌های مولد” به عنوان محور کار داشته باشیم تا در برابر انواع نوسانات اقتصادی، سیاسی و غیره آسیب نبینند.
تیموری با تاکید بر اینکه، نوسان سال‌های اخیر به ما ثابت کرد که اثرات بدی روی کشاورزی و به ویژه دامداری گذاشته است، خاطرنشان کرد: اصلی‌ترین برنامه‌ریزی مسئولان در این زمینه، باید حفظ دام‌های مولد و بومی در هر سطحی از سبک یا سنگین باشد و سپس برای توسعه و افزایش عملکرد در واحد سطح برنامه‌ریزی کنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا خطر ذبح دام‌های مولد و آبستن از بیخ گوش صنعت دامداری مازندران گذشته است یا خیر، گفت: در حال حاضر، مازندران از مرز قرمز کشتار و ذبح دام مولد گذشته است اما باید برنامه‌ریزی برای حفظ افزایش دام‌های مولد با قدرت بیشتری صورت پذیرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آنچه که مشخص است، آرامش نسبی در تامین نهادههای مربوط به بخش طیور و تا حدودی دامی در استان مازندران ایجاد شده اما همچنان عدم ثبات قیمت این نهادههای دامی که به گفته مسئولان، بخش مهمی از آن به نرخ ارز گره خورده برای دامداران این بخش مشکلاتی را ایجاد کرده است.
برخی از کارشناسان با تاکید بر تغییر الگوی کشت به ویژه کشت دوم در مازندران به دنبال تامین منابع مورد نیاز دامداران هستند اما برخی از کارشناسان نیز معتقدند چیزی تحت عنوان کمبود نهادههای دامی در مازندران معنی ندارد، چرا که با فرآوری مناسب می‌توانیم بخش زیادی از نیاز کشور را برطرف کنیم.
