به گزارش ساری فردا و به نقل از پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» استان مازندران با داشتن تنوع اقلیمی، منابع طبیعی غنی و موقعیت جغرافیایی منحصر بهفرد، همواره یکی از قطبهای اصلی در کشاورزی و گردشگری کشور شناخته شده است.
با این حال، در سالهای اخیر توجه به ظرفیتهای نوین این استان در حوزه انرژی، بهویژه انرژی خورشیدی، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.
آب و هوای مناسب، نقطه قوت توسعه انرژی خورشیدی
اگرچه بارندگی و رطوبت بالا در مناطق جلگهای مازندران ممکن است چالشی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی به نظر برسد، اما بررسیهای کارشناسی نشان میدهد که مناطق کوهپایهای و ارتفاعات استان، به ویژه در نواحی مرکزی البرز، دارای پتانسیل بالایی برای جذب تابش خورشید هستند.
بر اساس مطالعات انجامشده، بخشهایی از استان مازندران به طور متوسط بیش از ۲۲۰ روز آفتابی در سال را تجربه میکنند. این آمار برای راهاندازی نیروگاههای خورشیدی با بازدهی مناسب، بسیار قابلقبول است. به همین دلیل، این مناطق در حال حاضر به عنوان گزینههای اصلی برای احداث نیروگاههای خورشیدی در مقیاس بزرگ در نظر گرفته شدهاند.
طبق اعلام کوروش موسویتاکامی، مدیرعامل شرکت برق منطقهای مازندران و گلستان، تاکنون حدود ۳ تا ۴ مگاوات نیروگاه خورشیدی در استان نصب و به بهرهبرداری رسیده است، اما هدفگذاری انجامشده دستیابی به ظرفیت ۲۵۰۰ مگاواتی در استان است.
به گفته وی، یکی از مهمترین چالشهای پیشرو در مسیر توسعه این پروژهها، تعیین و تأمین زمینهای مناسب است. در حال حاضر حدود ۳۵۰۰ هکتار زمین کاندید برای اجرای پروژههای خورشیدی شناسایی شده، اما فرآیندهای حقوقی و اداری، مانند رفع موانع مالکیتی و هماهنگی با منابع طبیعی و دستگاههای محلی، روند اجرای پروژهها را کند کرده است.
نیروگاههای کوچک، گام نخست توسعه
با توجه به محدودیتهای موجود، تمرکز فعلی بر احداث نیروگاههای خورشیدی مقیاس کوچک است. پروژههایی با ظرفیت ۳، ۴۰ و حتی ۵۰ مگاوات در حال اجرا یا در مرحله اخذ مجوز هستند. این پروژهها در صورت موفقیت میتوانند بستر را برای ورود سرمایهگذاران به پروژههای بزرگتر فراهم کنند.

مزایای توسعه نیروگاههای خورشیدی در مازندران
توسعه انرژی خورشیدی در مازندران میتواند مزایای متعددی از جمله کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، توسعه پایدار در مناطق کمتر توسعهیافته کوهستانی، ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، افزایش تابآوری شبکه برق استان در فصلهای پیک مصرف و کاهش فشار بر منابع آب و محیط زیست را به همراه داشته باشد.
با توجه به ظرفیت جغرافیایی و اقلیمی مازندران، همچنین پیشبینی وزارت نیرو درباره نقش کلیدی ۱۲ استان کشور در توسعه انرژی خورشیدی، به نظر میرسد که مازندران میتواند یکی از پیشتازان این مسیر باشد. مشروط به اینکه موانع اجرایی، بهویژه در زمینه تخصیص زمین و حمایت از سرمایهگذاران خصوصی، به سرعت و با جدیت رفع شود.
با ورود استان به فاز توسعه نیروگاههای خورشیدی در مقیاس متوسط و بزرگ، میتوان امیدوار بود که مازندران در کنار ظرفیتهای کشاورزی و گردشگری، به یکی از قطبهای تولید انرژی پاک در شمال کشور نیز تبدیل شود.
شناسایی ۳۰ نقطه جدید برای ساخت نیروگاههای خورشیدی
استاندار مازندران در این زمینه اظهار کرد: ۳۰ نقطه جدید در مازندران برای ساخت نیروگاههای خورشیدی شناسایی شد.
مهدی یونسیرستمی با بیان اینکه چند نیروگاه خورشیدی دیگر همانند نیروگاه چهار مگاواتی بخش گتاب بابل، نیروگاه ۲ مگاواتی ساری در حال ساخت است، بیان کرد: ۲ نیروگاه مقیاس کوچک هر کدام به میزان ۹ مگاوات در جاده قدیم آمل که در مجموع با احتساب نیروگاه جدید ۱۸۰ مگاواتی در نکا، ۲۳۰ مگاوات تولید برق در پیک وارد مدار میشود که میتواند به کاهش ناترازیها در این خطه از شمال کمک کند.
وی درباره آغاز عملیات اجرایی احداث نیروگاه خورشیدی در روستای انارمرز جویبار گفت: این پروژه با واگذاری ۵ هکتار از اراضی ملی و بر اساس مصوبه شورای برنامهریزی استان، به شرکت توزیع برق مازندران واگذار شده و با اعتبار ۹۰۰ میلیارد ریال توسط شرکت ساتبا وابسته به وزارت نیرو اجرا خواهد شد.

یونسیرستمی با اشاره به اهمیت این پروژه در حل ناترازی انرژی و تقویت زیرساختهای برق استان افزود: احداث این نیروگاه در چارچوب سیاستهای دولت چهاردهم برای توسعه انرژیهای پاک صورت گرفته و نقش مهمی در تأمین برق پایدار برای بخشهای خانگی و صنعتی خواهد داشت.
وی از موافقت با واگذاری ۱۰۵ هزار متر مربع از اراضی منابع طبیعی منطقه به شرکت تعاونی صداقتگستر انارمرز خبر داد و گفت: این واگذاری در پاسخ به مطالبه چندساله مردم روستا انجام شد و زمینهساز توسعه صنایع نوین کشاورزی، اشتغال جوانان و رونق اقتصادی منطقه خواهد بود.
استاندار مازندران ضمن قدردانی از همراهی مردم انارمرز، خاطرنشان کرد: ارتقای پست ۶۳/۲۰ کیلوولت چپکرود به ظرفیت ۱۰۰ مگاولت آمپر نیز با اعتبار ۳ هزار میلیارد ریال توسط شرکت برق منطقهای مازندران در هفته دولت امسال آغاز شده و تکمیل آن نقش کلیدی در پایداری شبکه برق استان خواهد داشت.
برنامهریزی برای نصب ۲۵۰۰ مگاوات ظرفیت خورشیدی
مدیرعامل شرکت برق منطقهای مازندران و گلستان درباره وضعیت نیروگاههای تجدیدپذیر خورشیدی در استان مازندران در گفتگو با خبرنگار «بلاغ» گفت: در حال حاضر ظرفیت نصب شده نیروگاههای خورشیدی در استان تنها سه تا چهار مگاوات است، اما برنامهریزی شده که این ظرفیت تا ۲۵۰۰ مگاوات افزایش یابد.
کوروش موسویتاکامی تصریح کرد: یکی از اصلیترین موانع پیشروی توسعه نیروگاههای خورشیدی در استان، تأمین زمینهای مناسب برای نصب این نیروگاهها است.
موسویتاکامی افزود: حدود ۳۵۰۰ هکتار زمین به عنوان کاندید برای اجرای پروژههای خورشیدی شناسایی شده است، اما مشکلات اجرایی و فرآیند تعیین مالکیت زمینها باعث شده تا این ظرفیت هنوز به بهرهبرداری نرسد.

مدیرعامل شرکت برق منطقهای مازندران و گلستان در تشریح جزئیات گفت: برای موفقیت در اجرای پروژههای خورشیدی، باید زمینهایی انتخاب شود که تابش خورشیدی مناسبی داشته و تعداد روزهای آفتابی در آنها قابل قبول باشد و همچنین، این زمینها نباید در مناطق کشاورزی پرکاربرد یا مناطق حفاظت شده طبیعی باشند.
وی افزود: در استان مازندران، مناطقی مانند کوهستانهای با شیب کم در بخش البرز میانی، گزینههای مناسبتری برای نصب نیروگاههای خورشیدی هستند، چرا که در این مناطق زمینهای طبیعی و کشاورزی کمتر درگیر شدهاند.
موسویتاکامی از نصب نیروگاههای مقیاس کوچک در استان خبر داد و گفت: در حال حاضر نیروگاههای کوچک با ظرفیتهای ۴۰ و ۵۰ مگاوات در مازندران نصب شدهاند و در صورت حل مشکلات مربوط به زمین، امکان توسعه نیروگاههای خورشیدی بزرگتر فراهم خواهد شد.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای مازندران و گلستان با اشاره به تازهترین اعلام وزارت نیرو درباره راهاندازی نیروگاههای خورشیدی در ۱۲ استان کشور افزود: مازندران نیز جزو این استانهاست که ظرفیت نصب نیروگاه خورشیدی در آنها برنامهریزی شده است و امیدواریم با رفع موانع موجود، این ظرفیت به زودی به مرحله بهرهبرداری برسد.
موسویتاکامی اظهار کرد: موضوع توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و به خصوص انرژی خورشیدی در مازندران مورد تاکید و توجه جدی قرار دارد و در چندین جلسه تخصصی، این موضوع به عنوان یکی از اولویتهای توسعه پایدار استان مطرح شده است.
به گزارش بلاغ، مازندران با برخورداری از منابع طبیعی غنی و شرایط اقلیمی مناسب، بهویژه در نواحی کوهستانی، پتانسیل بالایی برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه انرژی خورشیدی، دارد. این استان با هدفگذاری نصب ۲۵۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاه خورشیدی، گامهای بلندی در راستای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، ایجاد اشتغال پایدار و حفظ محیطزیست برداشته است.
اگرچه موانعی در زمینه تأمین زمین و هماهنگی بین دستگاههای اجرایی وجود دارد، اما با توجه به تأکیدات مقامات استانی و ملی، میتوان امیدوار بود که با رفع این چالشها، مازندران به الگویی موفق در توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در کشور تبدیل شود.