پایگاه خبری تحلیلی ساری فردا ساری فردا وبسایت خبری تحلیلی شهرستان ساری
نوشته های مشابه
به گزارش ساری فردا و به نقل از خبرنگار حوزه محیط زیست پایگاه خبری تحلیلی بلاغ؛ میانکاله، یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت‌شده ایران است که سالیان متمادی در سایه پناهگاهی امن برای نیم میلیون پرنده از انواع مرغابی، فلامینگو، پلیکان، پاخاکستری، قو، انواع اردک، لک لک، درنای خاکستری، عقاب دریایی از آن به عنوان «بهشت پرندگان» یاد می‌شود؛ این تالاب بین‌المللی که مأمنی ارزشمند برای گونه‌های متعدد جانوری و آبزی و حتی گیاهی است اکنون با تهدید جدی خشکسالی، در آستانه از دست دادن اکوسیستم ارزشمند خود است.
سازمان حفاظت محیط زیست با هدف نجات و احیای اکوسیستم پیچیده میانکاله، «برنامه مدیریت زیست‌بومی» را تدوین کرده است؛ این برنامه با رویکردی از پایین به بالا و با مشارکت فعال ذینفعان محلی و دستگاه‌های اجرایی، به دنبال یکپارچه‌سازی وظایف و تکالیف مربوط به این منطقه حیاتی است.
میانکاله به عنوان یکی از مهم‌ترین زیست‌بوم‌های آبی و تالابی ایران و خاورمیانه، نقش حیاتی در حفظ تنوع زیستی، تعادل اکولوژیکی و حمایت از گونه‌های نادر و مهاجر ایفا می‌کند. با توجه به فشارهای انسانی، تغییرات اقلیمی و تهدیدات زیست‌محیطی، مدیریت جامع و پایدار این منطقه امری ضروری است تا بتوان ضمن حفاظت از منابع طبیعی، زمینه توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی جوامع محلی را نیز فراهم کرد.
برنامه مدیریت زیست‌بومی نجات میانکاله با رویکردی علمی و مشارکتی، چارچوبی برای حفظ ارزش‌های طبیعی، فرهنگی و اقتصادی این اکوسیستم فراهم می‌آورد و هدف آن ارتقاء آگاهی، هماهنگی نهادهای مرتبط و اجرای اقدامات موثر حفاظتی است.
پیچیدگی‌های اکوسیستم میانکاله: از خشکی تا تنوع قومیتی
محمدرضا کنعانی در گفتگو با خبرنگار بلاغ در تشریح جزئیات این طرح، به معرفی ویژگی‌های منحصر به فرد میانکاله پرداخت و گفت: میانکاله یک سیستم خشکی و آبی بسیار گسترده است. این مجموعه شامل ۶۸٬۸۰۰ هکتار است که حدود ۵۰ هزار هکتار سیستم آبی است. این منطقه در محدوده سیاسی دو استان و چهار شهرستان قرار گرفته و قومیت‌های مختلفی را در جامعه محلی خود جای داده است. جمعیت بالغ بر ۷۰۰ هزار نفر در این منطقه ساکن هستند که شامل صیادان، افرادی با مستثنیات و ذینفعان متعددی است.
وی افزود: این اکوسیستم به دلیل تعاملات پیچیده تکنولوژیکی و اجتماعی، با چالش‌های متعددی روبروست. موضوعاتی مانند خشک شدن تالاب، بهره‌برداری‌های مختلف و تعدد متولیان در بخش‌های خشکی و آبی، میانکاله را به یک اکوسیستم پیچیده اکولوژیک و اجتماعی تبدیل کرده است.
توجه ملی به میانکاله پس از ارومیه
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با تأکید بر اهمیت میانکاله در سطح ملی اظهار کرد: می‌توانم بگویم پس از دریاچه ارومیه، بیشترین توجه ملی معطوف به میانکاله است. ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور تاکنون سه جلسه خود را به مجموعه میانکاله اختصاص داده است. آخرین جلسه با حضور معاون اول رئیس جمهور در بهمن ماه برگزار شد و مصوبات متعددی برای احیای تالاب و پهنه‌های آبی و خشکی میانکاله به تصویب رسید.
کنعانی به مشکل کم‌آبی در میانکاله اشاره کرد و گفت: یکی از علل اصلی وضعیت کنونی میانکاله، مشکلات حوزه آبریز بالادست است. سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس تکالیف قانونی خود برای اکوسیستم‌هایی با این شرایط، الگوی «برنامه مدیریت زیست‌بومی» را به منظور مدیریت یکپارچه تدوین کرده است.
وی ادامه داد: این برنامه، تکالیف تمامی دستگاه‌های متولی را در قالب یک نظام یکپارچه قرار می‌دهد. برای مثال، اگر در میانکاله با مشکل خشکی و کمبود آب روبرو هستیم، دیگر جهاد کشاورزی نمی‌تواند توسعه کشاورزی آب‌بر را در حوزه آبریز بالادست بدون در نظر گرفتن تأثیر آن بر میانکاله دنبال کند. همه چیز باید در چارچوب یکپارچه دیده شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با این توضیح که هر دستگاهی در میانکاله دارای تکالیفی هستند؛ تاکید کرد: این برنامه در واقع تمامی تکالیف دستگاه‌ها را در یک نظام یکپارچه کنار یکدیگر قرار گرفته است و نقش مردم نیز پررنگ شده است.
تأمین آب میانکاله؛ رویکردی تلفیقی
کنعانی در خصوص تأمین آب میانکاله، تصریح کرد: چهارشنبه هفته گذشته، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در استان حضور داشتند و بحث تأمین آب برای قسمت غربی میانکاله در دستور کار قرار گرفت. تأمین پایدار آب شیرین برای این بخش دشوار است، لذا پیشنهاد شده است که از ترکیب آب شور دریا و آب شیرین استفاده کنیم.
وی افزود: در همین راستا، مطالعه اولیه (فاز شناخت) برای انتقال آب برگشتی نیروگاه نکا و تصفیه‌خانه شهر ساری به میانکاله انجام شده و مطالعات امکان‌سنجی در دستور کار قرار گرفته است. قراردادی با مشاور انتخاب شده منعقد خواهد شد تا در بازه زمانی کوتاه، مطالعات امکان‌سنجی به اتمام رسیده و وارد فاز اجرا شویم.
نقش محوری جامعه محلی و دبیرخانه شهرستانی
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران بر اهمیت مشارکت ذینفعان در تدوین و اجرای برنامه تأکید کرد و گفت: این برنامه از پایین به بالا و با مشارکت همه ذینفعان از جمله نمایندگان دستگاه‌های ذی‌ربط در سطح شهرستان و جامعه محلی تدوین شده است. جلسات تدوین برنامه به صورت کاربردی برگزار شده و بیش از دو سال زمان برای این فرآیند صرف شده است.
کنعانی ادامه داد: در این برنامه، نقش جامعه محلی و معیشت‌های پایدار به شدت پررنگ شده است. هدف این است که گسست‌ها و ناهماهنگی‌ها بین قوانین، مقررات و وظایف دستگاه‌ها برطرف شود و همه در قالب یک نظام یکپارچه و با مشارکت مردم وظایف خود را انجام دهند.
وی خبر داد: پس از تصویب این برنامه در جلسه امروز، دبیرخانه شهرستانی به ریاست فرماندار هر شهرستان تشکیل خواهد شد تا مسئولیت پیگیری مصوبات را بر عهده بگیرد.
کنعانی در پایان اظهار امیدواری کرد تا با اجرای این برنامه، اکوسیستم میانکاله به سوی احیا و پایداری گام بردارد و از تخریب بیشتر آن جلوگیری شود.
به گزارش بلاغ؛ برنامه جامع مدیریت زیست‌بومی نجات میانکاله نه تنها به عنوان یک نقشه راه برای حفاظت و بهره‌برداری پایدار این زیست‌بوم ارزشمند مطرح است، بلکه نمادی از همکاری و هم‌افزایی بین سازمان‌ها، جوامع محلی و کارشناسان محیط‌زیست می‌باشد.
بر این اساس، سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه مدیریت زیست‌بومی را برای احیا و نجات اکوسیستم حیاتی و پیچیده میانکاله تدوین کرده است؛ این طرح ملی که با هدف یکپارچه‌سازی وظایف دستگاه‌ها، حل معضل کم‌آبی و تقویت نقش جامعه محلی طراحی شده، پس از دریاچه ارومیه، بیشترین توجه ملی را به خود جلب کرده و نویدبخش آینده‌ای پایدار برای این گنجینه طبیعی است.
با اجرای دقیق و پیوسته این طرح، می‌توان به حفظ تنوع زیستی، بهبود کیفیت زیست‌محیطی و ارتقاء سطح زندگی ساکنان منطقه امیدوار بود. این برنامه یادآور اهمیت حفاظت از میراث طبیعی برای نسل‌های آینده است و نیازمند تعهد و تلاش مستمر تمامی ذینفعان می‌باشد.
گزارش: مجتبی قربانی
انتهای خبر/
